ഗന്ധകി

തെക്കൻ നേപ്പാളിൽ നാരായണി അഥവാ കൃഷ്ണ ഗന്ധകി എന്ന പേരിലും ഇന്ത്യയിൽ ഗന്ധകി എന്ന പേരിലും അറിയപ്പെടുന്ന നദി ബീഹാറിൽ സോണി പൂരിനു സമീപം ഗംഗയിൽ ചേരുന്നു.
നീളം 630 കി.മീ.
നേപ്പാളിലെ ചിതൻ ദേശീയോദ്യാനവും ബീഹാറിലെ വാല്മീകി ദേശീയോദ്യാനം ഈ നദിക്ക് സമീപമാണ്.

കോസി

ചൈന, നേപ്പാൾ, ഇന്ത്യ എന്നീ രാജ്യങ്ങളിലായി തടപ്രദേശം വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്ന നദിയാണ് കോസി.
ബീഹാറിന്റെ ദു:ഖം എന്നറിയപ്പെടുന്ന കോസിയിലെ വെള്ളപ്പൊക്കവും ഗതിമാറിയൊഴുകലും ആയിരക്കണക്കിനു ജീവൻ അപഹരിക്കാറുണ്ട്. അതിനാൽ കോസിയെ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും അപകടകാരിയായ നദി എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കുന്നു.
ഋഗ്വേദത്തിൽ കൗശിക എന്ന പേരിൽ ഈ നദി പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
നേപ്പാളിലെ സഗർമാതാ ദേശീയോദ്യാനം ഈ നദിക്കു സമീപമാണ്.
ഇന്ത്യ-നേപ്പാൾ തമ്മിൽ 1954-ൽ കാഠ്മണ്ഡുവിൽ ഒപ്പുവെച്ച ഉടമ്പടി പ്രകാരം നിർമിച്ച സംയുക്ത സംരംഭമാണ് കോസി പ്രോജക്ട്.

മധ്യപ്രദേശിൽ ഉദ്ഭവിക്കുന്നു.
തെക്കുഭാഗത്തുനിന്ന് ഗംഗയിൽച്ചേരുന്ന പോഷകനദികളിൽ ഏറ്റവും വലുതാണിത്.
784 കി.മീ. നീളമുണ്ട്.
റിഹണ്ട് ഇതിന്റെ പോഷകനദിയാണ്.
ഗോവിന്ദ് വല്ലഭ് പന്ത് സാഗർ അണക്കെട്ട് റിഹണ്ടിലാണ് (യു. പി.).
കേരളത്തിലെ വല്ലാർപാടം പാലമാണ് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും നീളം കൂടിയ റെയിൽവേ പാലം (4.62 കി. മീ.).
സോൺ നദിയിലെ നെഹ്‌റു സേതുവാണ് ഉത്തരേന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ റെയിൽവേപ്പാലം (3.065 കി.മീ.).
ഇന്ദ്രപുരി തടയണ സോൺ നദിയിലാണ്.

ജാർഖണ്ഡിലെ ചോട്ടാനാഗ്പൂർ പീഠഭൂമിയിൽ പലാമുവിൽ ഉദ്ഭവിക്കുന്നു. പശ്ചിമ ബംഗാളിൽകടന്ന് ഹൂഗ്ലിയിൽ ലയിക്കുന്നു.
592 കി.മീ.നീളമുണ്ട്.
പ്രധാന പോഷകനദി ബരാകർ.
ബംഗാളിന്റെ ദു:ഖം എന്നറിയപ്പെടുന്നത് ദാമോദറാണ്.
സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ വിവിധോദ്യേശ്യ പദ്ധതി ദാമോദർ വാലി കോർപ്പറേഷനാണ് (1948).
ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ ഭൂഗർഭ ജലവൈദ്യുതി നിലയമായ മൈതോൺ ഈ പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമാണ്. ജാർഖണ്ഡിൽ ബരാകർ നദിയിലാണിത്.
ജർമനിയിൽ ഖനന-വ്യവസായ മേഖലയായ റൂർ താഴ്വരയോടുള്ള സാദൃശ്യം കാരണം ദാമോദർ താഴ് വരയെ Ruhr of India എന്നു വിളിക്കാറുണ്ട്.